Една лична приказна за одгледување јапонско јаболко во македонски двор (во потрага по одговор на прашањето – кога се бере ова јаболко!?)
Во нашите македонски дворови, каде што секое растение има свое име со нежен призвук – патлиџанче, пиперче, малинче – во изминативе децении се вгнезди уште еден необичен жител: јапонското јаболко.
И додека ние, верни на нашата традиција на скромност и умереност, го негуваме нашето парче земја со трпение и љубов, ова источно овошје – тивко, но сигурно, си го пронајде своето место под македонското сонце.
Природата понекогаш нè изненадува со своите дарови. Додека нашите домашни култури бараат постојана нега и заштита од разни напасти, јапонското јаболко стои гордо и отпорно, како самурај во македонската градина. Без прскање, без хемикалии – чиста природа во својата најдобра форма.
Но, како во секоја добра приказна, и тука се појавува момент на драматична тензија. „Време им е,“ – соопштува дедото, потпирајќи се на своето долгогодишно искуство. „Уште не е ни ноември,“ – возвраќа зетот, чекајќи го совршениот момент кога портокаловата боја ќе ги прекрие плодовите како есенски залез. „Тогаш на Митровден“, се помирува дедото применувајќи ја старата мудрост на одредување на сеидба, кроење или берба според празниците.
Во потрага по одговори, современата технологија и традицијата си подаваат рака. Фејсбук групата „Земјоделие.мк“ станува виртуелно село каде искусни земјоделци ги споделуваат своите мудрости. Меѓу шеговити коментари за берба на полна месечина и кога комшиите не гледаат, изникнуваат мудри совети.
Тајната на совршената берба
Искуството на македонските градинари се слева во неколку клучни совети.
- Почеток на ноември е оптимален период
- Листовите почнуваат да ја менуваат бојата и паѓаат
- Кога плодовите ќе добијат портокалова боја и се меки на допир, но не премногу
- Можат да се берат и кога се уште цврсти и тогаш ќе дозреат во домашни услови за 5-10 дена
- Важно е да се следи временската прогноза поради раните есенски мразеви
- Подобро е да се берат порано отколку да се остават да презреат на дрвото
Зошто треба да го засакаме ова источно богатство?
- Богато со витамини А и С, бета-каротен и минерали како калиум и манган, делува како природна витаминска бомба што го зајакнува имунитетот и го забавува стареењето на клетките.
- Пријател на срцето – го регулира крвниот притисок, го намалува лошиот холестерол и помага во превенција на кардиоваскуларни заболувања, а го подобрува и создавањето на црвени крвни клетки.
- Одлично за дигестивниот систем благодарение на растителните влакна кои помагаат при варење и го спречуваат запекот, а има и низок гликемиски индекс погоден за дијабетичари.
- Ги штити очите и кожата – витаминот А го подобрува видот и го намалува ризикот од катаракта, додека антиоксидансите помагаат за здрава и сјајна кожа.
- Природен борец против воспаленија, помага при артритис и ги намалува отоците, а го забрзува и заздравувањето на рани.
- Одлично за линијата – има ниска калорична вредност, дава чувство на ситост и природна енергија, а помага и за подобар сон.
- Лесно за консумација, може да се јаде свежо или да се суши, а поради природната сладост е одлична замена за десерти.