Графитите во Македонија не се само боја на ѕидовите – тие се приказна за градот, за неговите луѓе и за времето во кое живееме. Од првите „тагови“ во 90-тите до денешните сложени мурали, македонската графити сцена е жив организам што дише заедно со урбаниот пулс. На нашиот портал арно.мк често пишуваме за овој феномен, преку нашите „Графити-приказни“, групата Графит.мк и уникатниот плакат со времеплов што го мапира развојот на македонската графити култура од 1995 до 2025 година. Денес, во фокусот ни е еден од најактивните цртачи на новата генерација – Арис.
Арис и екипата ЕШТ
Арис е име што го среќавате на скопските ѕидови, под мостови, на напуштени згради и на места каде што градот пулсира со живот. Тој е дел од екипата ЕШТ (Еден Шест Три), формирана во 2017 година, заедно со цртачите Лопов, Снејк, Рубик, Буск, Бонус, Крис и Делирум. Оваа група брзо се етаблира на сцената, а Арис, заедно со Лопов, Снејк и Рубик, е меѓу најплодните членови. Неговите дела се препознатливи, често потпишани со кириличен таг „АРИС“, а поретко со латиничен, оставајќи трага што зборува за неговиот стил и идентитет.
Арис не црта само за да остави знак – неговите графити се дијалог со градот. Од едноставни тагови до сложени „троапс“ (throw-ups), неговите дела го рефлектираат духот на Скопје – хаотичен, но полн со енергија и приказни. Неговите дела се доказ дека графитите не се само улична уметност, туку и начин на живот, начин да се опстои во урбаниот хаос и да се остави нешто зад себе.
Арис низ скопските маала: мапа на неговото присуство
Графитите на Арис се расфрлани низ Скопје, од прометни булевари до тивки маала, создавајќи мапа на неговиот уметнички отпечаток. Неговите дела најчесто се среќаваат во Дебар Маало, каде што боемскиот дух на уличките околу Бафо Бар и околните фасади му дава слобода за изразување. Тафталиџе е уште едно негово упориште, со графити долж улиците кај Млечен ресторан и гимназијата Нова, каде што станбените блокови стануваат платно за неговата креативност.
Во Центар, особено околу Буњаковец и кулите спроти Соборниот Храм, Арис остава трага на места каде што градот пулсира, додека Зелен пазар и околината на Црвен Крст ги обојува со своите тагови меѓу тезгите и бетонските фасади. Не ги заобиколува ни помалку видливите делови, како мостот меѓу Аеродром и Керамидница или напуштените градби кај Студентскиот дом Гоце Делчев.
Арис има преференца за места со висок визуелен впечаток – прометни булевари, раскрсници и фасади во централните делови на градот – но не се плаши да навлезе и во потивките маала или напуштените простори.
Арис во скопските приказни
Нашиот автор Берт Стајн често го споменува Арис во своите „Графити приказни“, кои ги документираат промените во градот низ леќата на уличната уметност. Од текстот Од „сендвич со петка“ до „Луксузна локација“: графити и урбаниот хаос на „Буњаковец“, до Храм на графитите на кулите карши Соборниот Храм, преку На маргините на сеќавањето: Дебар Маало во графити, до Зелен пазар меѓу тезги и графити: пластични домати и бетонски пораки и други, Арис е неизбежен дел од наративот. Неговите дела се наоѓаат насекаде – од Дебар Маало до Центар, од напуштени фасади до прометни крстосници. Речиси и да нема дел од Скопје каде што неговото име не се појавува.
Арис е и дел од нашиот Графити времеплов: плакат за 30 години македонска улична уметност. Заедно со екипата ЕШТ, тој го продолжува наследството на генерациите пред него, додавајќи свој уникатен печат на приказната за македонските графити.
Галерија на делата на Арис: 50 избрани графити
Подолу ви презентираме избрана галерија од 50 графити на Арис, кои веќе се споделени во нашата група Графит.мк благодарение на админите на групата – Бранко Прља, Го Це Тунт и Небојша Гелевски, како и на членовите Галина Димитрова, Снежана Василевска, Трајан Трајановски, Душица Димитровка и Гордана Корнакова Калчева. Им благодариме за нивниот придонес! Сите овие графити можете да ги разгледате и на линкот од групата Графит.мк.
Зошто Арис?
Она што го прави Арис посебен не е само неговата продуктивност, туку и неговата способност да го долови духот на времето. Арис и неговата екипа ЕШТ се доказ дека графитите во Македонија не се само минлива мода, туку движење што продолжува да расте и да се развива. Тие се гласот на улицата, на младите, на оние што веруваат дека еден ѕид може да каже повеќе од илјада зборови.
Луѓето кои го направија ова требаше да го стават неговиот огромен блокбастер стил на Вардар каде што се одвојуваат Долно Нерези и Влае, мислам дека тоа е едно од неговите најдобри дела и најпочитуваните дела што ги има направено. Го сакам овој документарец и како зборува за неговиот тим.Љубов од Долно Нерези.
Здраво, не ни е познат тој графит, не сме го документирале. Ако го имате сликано споделете го во групата „Графит.мк“ (https://www.facebook.com/groups/grafit.mk), а ние ќе го додадеме во текстов.